درکلام خدای متعال
خداوند متعال میفرماید:«وَأَنکِحُوا الْأَیَامَى مِنکُمْ وَالصَّالِحِینَ مِنْ عِبَادِکُمْ وَإِمَائِکُمْ إِن یَکُونُوا فُقَرَاء یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ»[نور/32].و باید مردان بی زن و زنان بی شوهر و کنیزان و بندگان خود را به ازدواج یکدیگر درآورید، اگر مرد و زنی فقیرند خدا به لطف خود بی نیازخواهد فرمود که خدا به احوال بندگان آگاه و رحمتش وسیع است.
خطاب آیه به تمام اعضای جامعهی اسلامی صادر شده است؛یعنی همه مأمورند که مقدمات ازدواج مردان و زنان بی همسر را فراهم کنند و در امر مقدس واسطه گری در ازدواج پیش قدم شوند.
در کلام معصومین علیهم السلام
در کلام گهرباری از رحمت للعالمین پیامبر اعظم صلوات الله علیه و آله نقل شده است که فرمودند: من عمل فی تزویج حلال ــ حتّی یجمع الله بینهما ــ زوّجه الله من الحور العین و کان له بکلّ خطوة خطاها و کلمة تکلّم بها عبادة سنة [1].شخصی که در راه به ازدواج در آمدن زن و مرد مؤمنی سعی و تلاش نماید، خدای متعال حورالعین را به ازدواج او درخواهد آورد و خدای متعال برای هر قدمی که در این راه برمی دارد و برای هر کلمه ای ــ که برای این امر بر زبان جاری می کند ــ ثواب عبادت یک سال را به او خواهد داد.
در روایت زیبایی از وصی و جانشین پیامبر، امام المتقین امیرمومنان صلوات الله علیهما نیز روایت شده است که فرمودند:«أَفْضَلُ الشَّفَاعَاتِ أَنْ یَشْفَعَ بَیْنَ اثْنَیْنِ فِی نِکَاحٍ حَتَّى یَجْمَعَ شَمْلَهُمَا»[2]. بهترین شفاعتها این است که شفاعت شود بین دو نفر در ازدواج تا بالاخره زیر یک سقف قرار بگیرند.
در امر مهم و مقدس واسطه گری در ازدواج گاهی مشکلاتی هم به وجود میآید، بعنوان نمونه گاهی اتفاق میافتد خانواده ها و جوانهای که به هم معرفی شده اند، تا زمانی که در خوشی هستند یادی از معرف نمیکنند؛ ولی اگر خدایی نکرده به اختلاف بر بخورند، واسطه را مقصر می دانند؛ لذا به خانواده ها توصیه میشود که حتما به طور کامل و دقیق تحقیق و بررسی کنند که ان شاءالله مشکلی پیش نیاید و از طرف دیگر واسطه ها باید حداقل، از شرایط خانواده ها و طرفین مثل مقوله های فرهنگی و دینی طرفین و شرایط کفویت نسبی طرفین و خانواده ها، اطلاعات کافی داشته باشند تا دو جوان تا آخر عمر زیر یک سقف به خوشی زندگی کنند و دعاگوی معرفها باشند.
از امام صادق علیهالسلام روایت شده است که فرمودند:«مَنْ زَوَّجَ عَزَباً کَانَ مِمَّنْ یَنْظُرُ اللَّهُ إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ»[3]. کسی که شرایط ازدواج فرد مجردی را فراهم کند، ازکسانی است که خداوند در روز قیامت به او نظر میکند.
در آموزه های دینی و مذهبی مسألهی واسطه گری در ازدواج، مسألهی بسیار مهمی است. در سیرهی بزرگان دین هم توجه به این نکته وجود داشته است. این معرفی کردن و واسطهگری از خود پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله نیز منقول است و معصومین علیهمالسلام هم این سیره را ادامه دادهاند و به همین سبب علمای دین به ایشان در عمل به این سنت تأسی کردهاند.
در کلام مقام عظمای ولایت(حفظه الله تعالی)
در تائید سیره اهل بیت علیهم السلام، مقام معظم رهبری در روز 25 ماه مبارک رمضان 1435در دیدار با دانشجویان فرمودند: «در گذشته معمول بود که براى ازدواج، افراد خیّر و مؤمنى پیدا میشدند، واسطهگرى میکردند، دخترهاى مناسب را، پسرهاى مناسب را، معرفى میکردند، ازدواجها را راه مىانداختند؛ این کارها باید انجام بگیرد؛ باید واقعاً در جامعه یک حرکتى در این زمینه بهوجود بیاید»[4].
در تاکیدات مقام عظمای ولایت در«سیاستهای کلی جمعیّت»که ابلاغ فرمودند نیز تاکید بر امر مقدس ازدواج مشهود است و مسئولین و دولت موظف به این امر مهم میباشند:
«رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و افزایش فرزند، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوجهای جوان و توانمندسازی آنان در تأمین هزینههای زندگی و تربیت نسل صالح و کارآمد و نیز ارتقاء پویایی، بالندگی و جوانی جمعیّت با افزایش نرخ باروری و ارتقاء امید به زندگی و همچنین تحکیم بنیان و پایداری خانواده با اصلاح و تکمیل آموزشهای عمومی درباره اصالت کانون خانواده و فرزند پروری و با تأکید بر آموزش مهارتهای زندگی و ارتباطی و ارائه خدمات مشاورهای بر مبنای فرهنگ و ارزشهای اسلامی- ایرانی و ترویج و نهادینهسازی سبک زندگی اسلامی- ایرانی و مقابله با ابعاد نامطلوب سبک زندگی غربی»[5].
در زمان ما هم امر مقدس واسطه گری در ازدواج باید از مسئولین و بزرگان دین، مدیران، روحانیون و افراد دلسوز جامعه شروع شود و دولت هم از افراد و موسساتی که در این امور فعال هستند در تمام زمینه ها حمایت و پشتیبانی حقیقی و قانونی کند و معرفین هم امر مقدس واسطه گری در ازدواج را با مسائل مالی گره نزنند تا ان شاءالله مشکلات خیل کثیر جوانانِ در شرف ازدواج هر چه زودتر حل شود.
منابع:[1]جامع الاخبار،ص274[2].بحار الانوار،ج13،ص 222[3].بحارالأنوار، ج۷، ص ۲۹۸[4و5]. www.khamenei.ir